RIOT'A SOR

LoL ya da Riot hakkındaki sorunu sor, biz de yanıtlamaya çalışalım. İki haftada bir perşembe gece saatlerinde yeni cevaplar yükleniyor.

Ne öğrenmek istiyorsun?

Ters giden bir şeyler oldu. Tekrar sormayı dene.

Soru gönderdiğin için teşekkür ederiz!

SONRAKİ MAKALE

/geliştir: Melodiler oluşturmak

Yeni notalar, mırıldanmalar ve Ornn'un müziklerinin perde arkası videosu.

Yazan Talondor

Herkese selam, ben League of Legends bestecisi ve Riot Müzik Ekibi’nin mevcut DM’i Talondor. Bugün size hepimiz için müzikal önem taşıyan ve LoL’ün müziklerinin büyük bölümünde kendine yer bulan lirik melodilerden bahsedeceğiz.

Tabii bütün şampiyonlar, kostümler veya etkinlikler kolayca mırıldanabileceğiniz melodilere ihtiyaç duymuyor; bazen güçlü ritimlere, agresif tınılara veya zengin armonilere odaklanmak daha iyi olabiliyor. Örneğin eğer bir şeyin korku veya tedirginlik uyandırması gerekiyorsa, çoğu insana yabancı gelecek müzikal fikirlere eğilmek en iyi seçenek haline gelebiliyor. Ancak birini veya bir şeyi temsil ederken, kolayca tanınabilen ve söylenebilen melodiler çoğunlukla en iyi seçim durumunda; özellikle de bunun daha yakın veya insanca hissettirmesini istiyorsanız. Kulağa biraz garip gelse de eğer bir şampiyonun kendi müziğini söylediğini hayal edip buna eşlik edebiliyorsanız, şampiyonla aranızda daha iyi bir bağ kurabiliyorsunuz.

Bu yazımızda bize göre LoL için yazdığımız parçalar arasında melodik olarak en lirik ve en özgün dört eserden bahsedeceğiz: Taric, Taliyah, Ornn ve Irelia’nın şampiyon müzikleri. Notalara (ve özel perde arkası videosuna) geçmeden önce, gelin lirik melodiler yazarken neleri göz önünde bulundurduğumuzdan biraz bahsedelim.

BİR MELODİNİN ANATOMİSİ

Eğer Taric, Taliyah, Ornn veya Irelia’nın müziklerini dinlediyseniz, şu anda bunları mırıldanabiliyor olabilirsiniz. Ancak bu şarkıları söylemenin mümkün olmasına rağmen, her biri kulağa diğerlerinden epey farklı geliyor. Bunun sebebi ne olabilir?

Bunun sebeplerinden biri her bir şampiyonun kişiliğinin büyük farklılık göstermesi ve hepsinin Runeterra’nın değişik bölgelerinden olması. Bilgewater seslerinin tınısı bir şampiyon için belli müzikal beklentiler oluşturuyor; tıpkı Freljord’dan, Gölge Adalar’dan veya başka bir yerden şampiyonlarda olduğu gibi. Ancak bu durumun bölgesel eğilimlere yaptığı etki çeşitlilik gösterebiliyor; çünkü bazen müzikle ifade etmek istediğimiz şey için bir önceliğe sahip olmayabiliyor.

Bazı durumlarda Runeterra’nın belli bölgelerine ait gibi hissettiren enstrümanları kullanmak ama bununla birlikte melodinin bu bölgeyle ilişkilendireceğiniz duygunun tam zıddını uyandırmasını sağlamak uygun görülebiliyor. Örneğin Kayn’in müziği enstrümantal renklerin bir Ionia etkisi ortaya çıkardığı anlara sahip; ancak temsil ettikleri mesaj uğursuz ve ürkütücü bir şekilde sunuluyor ve bu Kayn’i iyi şekilde ortaya koyarken, muhteşem ahenk ve denge gibi Ionia idealleriyle de karşıtlık oluşturuyor.

Bilgewater Street

Bu lirik melodilerin kulağa epey farklı gelebilmesinin bir diğer sebebi de her bir parçanın müzik ekibindeki farklı kişilerce bestelenmesi. Bunun melodiyi etkilemesinin sebebi de bireysel artistik eğilimlerimizin yazdığımız her şeye kendimizden bir şeyler katması. Örneğin ShreddyMercury gitar sololarına yönelirken Chemicalseb’in piyanoda daha usta oluşu sahip oldukları müzikal içgüdüleri etkiliyor ve melodiye olan yaklaşımlarını değiştiriyor. Bir şampiyona (veya kostüm ya da etkinliğe) elimizden gelen en iyi müziği yazdığımızdan emin olmak için, süreç boyunca hepimiz müzik hakkındaki fikirlerimizi paylaşıyor ve geribildirimde bulunuyoruz. Bu, yeni fikirleri bir araya getirmede çok önemli olmasının yanında nelerin iyi sonuç verdiği, nelerin vermediği ve farklı insanlar arasında nelerin yankı bulduğu ile ilgili düşüncelerimizi doğrulamamızda bize yardımcı oluyor.

DAĞLARIN USTASININ MÜZİĞİ

Genellikle hepimiz müziklerimizi bir enstrüman (gitar veya piyano) ile yazsak da bunu yapmanın diğer hepsinden daha basit ama ayrıca hepsinden daha etkili bir yolu daha vardır: Kendi sesinizi kullanmak. Bu hepimizin sahip olduğu ve kullanabildiği tek enstrümandır (hatta belki de bunu makalemizin önceki bölümlerinde kullanmışsınızdır bile). Kendi sesinizle müzik yazmak, melodinin şarkının vokalisti tarafından söylenebileceğini doğrulamakla kalmaz; ayrıca diğer insanların da onu söyleyebileceğini ve böylece müziğin daha akılda kalır hale gelebileceğini ortaya çıkarır.

Tabii lirik melodiler hazırlayabilmek için her zaman şarkıyı söylemeniz gerekmez. Bazen tek yapmanız gereken mırıldanmaktır. Ornn örneğinde mırıldanmak Dağın Kalbindeki Ateş’in kıvılcımı oldu. Aşağıdaki videoyu izleyerek Freljord’lu yarı ilaha yaraşır bir şarkı oluşturmamızda bize katılabilirsiniz.

Umarız Ornn’un müziği ve aşağıdaki diğer melodilerin notaları hoşunuza gider. Unutmadan, bunlar kayıt seanslarımızda kullandığımız ham nota sayfalarından oluştuğu için bazı eksiklikler, hatalar ve sonraki dönemlerde çıkarılmış veya değiştirilmiş fikirler içerebilir. Ayrıca eğer daha fazla nota görmek istiyorsanız bir önceki ve ilk yazımıza göz atmak isteyebilirsiniz. Keyifli çalmalar!

Ocak-Yuva Yolu

Ocak-Yuva Yolu

Ornn’u sevimli yapan yönlerinden biri de işini yaparken biraz detone şekilde mırıldanmasıydı; ancak bu, aklımıza “Bu gerçek bir şarkı olsa çok hoş olmaz mıydı?” sorusunu getirmişti. Böylece Kadim Freljord’ca halk şarkısı “Ocak-Yuva Yolu” ortaya çıktı. Her şey Ornn’u bulmaya çalışan genç bir kızın (yayınlanmamış) hikâyesiyle başladı ve bu şarkının sözlerini doğrudan etkiledi. Şarkının sözleri bir Freljord’un çeşitli yerlerinin hikâyesini anlatmakla kalmıyor; uzun zaman önce kaybolmuş Dağların Ustası’nın nasıl bulunabileceğine dair talimatlar veriyor. Yani Ornn oyunda bir şeyler döverken şarkı mırıldandığında, aslında onu Ocak-Yuva’sında nasıl bulabileceğinizi anlatan Kadim Freljord’ca halk şarkısının melodisinden bölümlere gönderme yapıyor. Eğer bu konuda daha fazla şey öğrenmek isterseniz, yukarıdaki “Ornn’un Müziği” videosunu izleyebilirsiniz.

—Talondor

Dağın Kalbindeki Ateş

Dağın Kalbindeki Ateş

Yukarıdaki “Ornn’un Müziği” videosunda da belirtildiği gibi, “Ocak-Yuva Yolu” şarkısının sözlerini Kadim Freljord’caya çevirmemizin sebeplerinden biri de bunu bütün dünya için erişilebilir hale getirmek istememizdi. Ancak bu şarkının Ornn’un içindeki “yumuşak” tarafa uygun olmasına rağmen, açılış görselindeki çarpıcılığa pek yakışmadığını da fark etmiştik.  Bu yüzden halk şarkısındaki melodiyi alıp yeni bir düzenlemede kullanarak, açılış görselindeki ağırlığa ve çarpıcılığa daha uygun hale getirdik. Her şey tamamlandığında oyuncuların giriş ekranındaki gümbür gümbür parçadan, Kadim Freljord’ca halk şarkısına ve şampiyonun oyun içinde şaheserlerini hazırlarken mırıldandığı melodilere kadar Ornn’un bütün müziklerindeki uyumu fark edeceklerini umduk.

—Talondor

Irelia

Bıçakların Dansı, Irelia

Birkaç yıl boyunca sıkı bir Irelia oyuncusu olduğumdan, yenilenmesi için hazırlanacak müzik üzerinde çalışma şansı bulmak beni gerçekten heyecanlandırmıştı. Konsept görsellerinden ve hareket çalışmalarından, Irelia’nın “bıçakların dansı” yönünün Görsel ve Oynanış Yenilemesi için çok önemli olacağını anlayabiliyordum. Müziğinde zarafet ve akıcılığın, eski şampiyon için yazacağım bir besteye kıyasla çok daha büyük rol oynaması gerekliydi. Tabii bu yaklaşımı ortaya koyabilmesinin yanında, yeri geldiğinde çevik ve agresif de olabilecek enstrümanlara ihtiyacım vardı. Dolayısıyla bir yaylı dörtlüsü kaydetmeye karar verdim. Yaylı dörtlülerinin epey uysal bir tona sahip olacağını düşünebilirsiniz; ancak daha yüksek dinamik aralıklarında, akustik bir enstrüman grubundan duyduğum en vahşi seslerden bazılarını çıkarabiliyorlar.

Besteyi genişleterek bölümleri iki ayrı seferde kaydedilecek şekilde böldüm. Bunlardan biri lirik melodileri, diğeriyse amansız 16’lık notalardan oluşan ritmik bölümleri hazırlayacaktı. Ana melodi aslında epey simetrik; ilk dört ölçüdeki yükselme hareketi, ikinci dört ölçüde ritmik açıdan aynı olan ama alçalan şekilde hareket eden bir bölümle dengeleniyor. Gerçekten dengeli ve “kontrollü” hissettiren bir ana melodiye sahip olmanın Irelia ve Ionia için uygun olduğunu düşündük. Ayrıca bu, bana şarkıyı çevreleyen ritimle aynı ve aksi yönde hareket edebilmek için epey fırsat sundu.

Diğer dörtlünün ritmik bölümlerinin neredeyse hiç durmayan bir hareket hissi uyandırması gerekiyordu. Bu da her bir yaylı sanatçısına diğerleriyle sıraya koyulmuş hızlı bölümler verip bunları art arda ekleyerek sağlandı. Böylece parça çalınabilir kalırken hiç durmayan bir ivme hissi kazandı. Bu yumuşak melodilerin ve hareketli ritimlerin birleşmesiyle, özellikle de gürültülü anlarda Irelia’nın “Bıçakların Dansı” yönünün iyi şekilde ortaya çıktığını düşünüyorum. O, hareketleri akıcı, güzel ve son derece ölümcül olan bir şampiyon.

—Scherzo

Taliyah

Taşların Dokuyucusu, Taliyah

Taliyah’nın müziği için başlangıçtaki enstrüman fikirleri, onun uçsuz bucaksız Shurima topraklarında dolaşırken hissedebileceği huzuru temsil edecek dokular oluşturmanın etrafında şekilleniyordu. Bunların arasında elle çalınan davullarla oluşturulmuş ritmik bölümler, taş sesleri ve huzur hissi veren akor dizilimleri bulunuyordu. Bu dokular içinde bulunduğu manzarayı güzel şekilde temsil etse de şampiyonun kişiliğini, amaçlarını ve içinde bulunduğu yolculuğu en iyi şekilde ortaya koyabilmek için bir kadın sesi gerektiği hemen belli olmuştu.

İşe bir ses kütüphanesini kullanarak ilk kıtanın kısa bir örneğini oluşturmakla başladık; ancak şarkıcıyla bir test kaydı yapmamız gerektiğini de biliyorduk. Bu tür çalışmalar bize bütün parçanın vokalleri için nasıl bir doğrultunun iyi sonuç vereceğini anlamamızda, şarkıcı için hangi aralığın uygun olacağını belirlememizde ve parçanın geri kalanı için nasıl bir ton kullanabileceğimizi bulmamızda yardımcı oluyor.

İlk test kaydının miks işlemi tamamlandıktan sonra, bestenin geri kalanını tamamlamak için başlangıçtaki kaydı parçalara ayırıp yeniden düzenledik, tonlamasıyla oynadık ve üstünde değişiklikler yaparak diğer melodileri oluşturduk. Bu gerçekten faydalı oldu; çünkü şarkıcının sesi ve ses kütüphanesi arasında gidip gelmeye kıyasla, parçanın tamamının nasıl bir tona sahip olacağı konusunda bize çok daha doğru bir fikir verdi. Tekniği doğru şekilde uygulamak zor olabilirdi ama şarkının sözleri olmaması bunu çok daha mantıklı hale getirdi. Nihayet yeni bölümler için son bir kayıt seansı gerçekleştirdik ve şarkıcının sesini besteleme aşamasında zaten mikslediğimizden, bunları “aralara eklemek” gerçekten kolay oldu.

—Chemicalseb

Taric

Valoran’ın Koruyucusu, Taric

Yayıncılık ve Şampiyon Ekipleri, Taric’in yenilenmesine güçlü bir süper kahraman havası katmak için çalışıyordu. Bize önerdikleri müzikal doğrultuysa 80’lerin ve 90’ların macera bestelerini dinlerken yaşadığımız çocukluk deneyimlerini uyandıracak türdendi. Bu dil benim damarlarımda aktığından, parçanın canlı kaydına yeşil ışık yakılmasıyla birlikte büyük bir istekle yazmaya koyuldum.

Taric’in müziğini kendi tasarladığım bir topluluk için besteledim. Bu topluluk aşağı yukarı geleneksel bir senfoni orkestrasını temel alıyordu. Tabii hazır sesler ve canlı orkestralar için müzik yazmak arasında, özellikle de bakır nefesli enstrümanlar için bazı farklar bulunuyor. Örneğin trombonların orta do’nun hemen altındaki kapalı tonlu üçlüleri (closed-voiced triads), canlı bir bakır nefesli enstrüman grubu için yakalanabilecek en harika dokulardan biri. Tabii bu örneklenmiş enstrümanlarda aynı etkiyi bırakamıyor. Akor tonlamaları kullandığımızda, trompetlerin aralığını üst bölümlere doğru açmak gerçekten hoş bir armoni zenginliği oluştururken; bu, örneklenmiş seslerde agresif duyulabiliyor.

LoL’ün müziklerinin büyük bölümü bir tür orkestra topluluğu kombinasyonu üstüne kurulu; fakat palet seçimlerimizi özgün ve taze tutmak istediğimizden, tam boyuttaki geleneksel orkestralar için bir şeyler yazma şansını (ki bu harika bir şey) nadiren bulabiliyoruz.

Bana göre kahramanlık temaları yazmak her zaman çok zor: Türün tüm klişeleriyle yeni şeyler sunma arzunuzu nasıl dengeleyeceksiniz? Yükselen bir tını sunmak ve bir ritmik gövde ortaya koymak arasında nasıl denge kuracaksınız? Taric için birinci önceliğim melodiydi. Müziğinde gücünü, kibrini ve Targon Dağı’na yükseldikten sonra kazandığı olgunluğu yansıtmaya çalıştım. Buna kıyasla parçanın B kısmının daha sakin ve hatta tatlı olduğu söylenebilir. Melodiye verdiğim bu önem, her bir bölümün doğru etkiyi barındırdığından emin olduğum orta kısımda da devam etti. Böylece Taric’in müzikal tasviri de tamamlanmıştı; onu başlangıçta popüler hale getiren sevimlilik ve karakterden ödün vermeden, şampiyonun güç ve maneviyatını daha olgun şekilde ortaya koyabildiğimizi düşünüyoruz.

—Ed the Conqueror

SONRAKİ MAKALE

/geliştir: Clash’in geleceği