Μετά από δεκαέξι ενημερώσεις χωρίς κάποιον Εκτελεστή ή ενημέρωση κατηγορίας, όλοι ανυπομονούσαν για την ενημέρωση 7.14. Ένας θανατηφόρος Ντάρκιν με ένα εντυπωσιακό δρεπάνι, το οποίο είχε τη δική του νοημοσύνη, ετοιμαζόταν να κατακτήσει το Φαράγγι των Επικαλεστών και μαζί του θα κυκλοφορούσε και μια εξίσου ζοφερή και βλοσυρή αμφίεση: Ο Κυνηγός Ψυχών Κέιν. Ή, όπως έγινε γνωστός στη Ρωσία… ο Κέιν, ο Κυνηγός του Ντους!

Πώς είπατε;

Καλώς ορίσατε στον υπέροχο, όσο και παράξενο κόσμο της τοπικής προσαρμογής. Λεγόμαστε Tyler “Riot Jaggasaurus” Jaggers και Ness Piper και έχουμε την τύχη να ανήκουμε στη διεθνή ομάδα που βοηθά το League να κυκλοφορεί ταυτόχρονα σε 18 περιοχές και 24 διαφορετικές γλώσσες. Σήμερα θα συζητήσουμε για τον μαγικό κόσμο της τοπικής προσαρμογής στη Riot και θα σας εξηγήσουμε πώς γεννήθηκε ο πρώτος Κυνηγός του Ντους.

Τι στο καλό είναι η τοπική προσαρμογή;

Όπως γνωρίζουν οι περισσότεροι παίκτες, το League of Legends ενημερώνεται τακτικά, περίπου κάθε δύο εβδομάδες. Αυτές οι ενημερώσεις περιλαμβάνουν ποικίλο νέο περιεχόμενο, όπως νέες λειτουργίες παιχνιδιού, αμφιέσεις, Ήρωες και νέα συστήματα, όπως είναι η Αναδόμηση Ρούνων. Πέρα από όλα αυτά, η Riot δημοσιεύει τακτικά βίντεο, μουσική, άρθρα (όπως αυτό εδώ), παιχνίδια εμπνευσμένα από το LoL, όπως το Blitzcrank’s Poro Roundup, ακόμα και επικές διοργανώσεις Esports. Όλο αυτό το περιεχόμενο δεν απευθύνεται μόνο στους παίκτες που μιλούν Αγγλικά, αλλά σε όλους τους παίκτες από όλον τον κόσμο.  Πώς διασφαλίζουμε ότι το περιεχόμενο αποδίδεται σωστά, όπου και αν δημοσιευτεί; Αυτή είναι η αποστολή των Rioters που ασχολούνται με το τμήμα της τοπικής προσαρμογής.

Η τοπική προσαρμογή, ή localization (L10n) όπως την αποκαλούν όσοι ασχολούνται με τον κλάδο (…γιατί L10n; Γιατί υπάρχουν δέκα γράμματα μεταξύ του L και του N… έξυπνο, ε;), είναι η ευρύτερη διαδικασία προσαρμογής ενός προϊόντος ή περιεχομένου σε μια συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή ή αγορά. Η μετάφραση, παρόλο που είναι ένα από τα πιο κρίσιμα στοιχεία της τοπικής προσαρμογής, αποτελεί μόνο ένα μέρος της εξίσωσης. Η Riot ασχολείται με πολλά διαφορετικά μέσα, μεταξύ των οποίων οι ηχογραφήσεις, η δημιουργία γραφικών, τα συστήματα αλληλεπίδρασης με τους παίκτες μέσω κειμένου, ακόμη και έντυπο υλικό, όπως επιτραπέζια παιχνίδια. Ο τρόπος με τον οποίο γίνεται η τοπική προσαρμογή αυτών των διαφορετικών τύπων υλικού διαφέρει ανάλογα με τις ανάγκες και τις απαιτήσεις του προϊόντος.

Η τοπική προσαρμογή παλαιού τύπου γινόταν σε διαδοχικά στάδια: πρώτα έπρεπε να ολοκληρωθεί το περιεχόμενο για την εγχώρια αγορά και μετά προσθέταμε μια «στρώση» τοπικής προσαρμογής για να το προσφέρουμε στις αγορές εκτός των συνόρων (με άλλα λόγια, το φτιάχναμε για μας και μετά το μεταφράζαμε και το στέλναμε αλλού). Αυτή η προσέγγιση είναι αποτελεσματική για παραδοσιακά αγαθά, όπως είναι οι συσκευασίες των αναψυκτικών, αλλά δεν λειτουργεί τόσο καλά με το λογισμικό – ιδιαίτερα όταν έχουμε να κάνουμε με παιχνίδια. Αυτό που θέλει να επιτύχει η Riot όταν δημιουργεί ή ενημερώνει κάποιο παιχνίδι είναι να προσφέρει στους παίκτες από όλον τον κόσμο την αίσθηση ότι έχει δημιουργηθεί από την αρχή για αυτούς. Για να το καταφέρει αυτό, η Riot λαμβάνει υπόψη της την τοπική προσαρμογή από τις απαρχές ενός έργου και προετοιμάζει το έδαφος μέσω της διεθνοποίησης (Internationalization – I18n). Η διαδικασία προγραμματισμού μιας παγκόσμιας κυκλοφορίας από τα αρχικά στάδια του σχεδιασμού λέγεται Παγκοσμιοποίηση (Globalization – G11n)… (πολλούς ορισμούς και αρκτικόλεξα έχουμε μαζέψει, ε;).

Δεν θα αναλύσουμε περισσότερο τη διεθνοποίηση και την παγκοσμιοποίηση, καθώς αυτές οι πρακτικές αγγίζουν τα όρια της Τέχνης από μόνες τους. Σήμερα, θα εστιάσουμε στην τοπική προσαρμογή των παιχνιδιών και θα σας εξηγήσουμε πώς δημιουργούμε εμπειρίες ειδικά προσαρμοσμένες για τους παίκτες κάθε περιοχής, έστω και αν μερικές φορές οι προσπάθειές μας δεν έχουν τα αποτελέσματα που θέλουμε.

Κεντρική διαχείριση και αποκέντρωση

Οι πιο παραδοσιακοί εκδότες επιλέγουν συνήθως να συντονίζουν τα έργα τοπικής προσαρμογής από ένα κεντρικό γραφείο ανάπτυξης περιεχομένου, το οποίο διαχειρίζεται απευθείας τους πόρους μετάφρασης, διόρθωσης κειμένων και ποιοτικού ελέγχου της τοπικής προσαρμογής (LQA – Localization Quality Assurance). Για πολλούς λόγους, στη Riot επιλέγουμε να χειριστούμε διαφορετικά τη διαδικασία τοπικής προσαρμογής, με ένα αποκεντρωμένο μοντέλο.

Στην ουσία, πρόκειται για έναν βαρύγδουπο όρο που περιγράφει κάτι απλό: πιστεύουμε ότι η ιδανική επιλογή για την τοπική προσαρμογή του παιχνιδιού είναι κάποιο άτομο που κατοικοεδρεύει στην περιοχή για την οποία γίνεται η τοπική προσαρμογή. Εννοείται ότι έχουμε παραγωγούς γλωσσικής προσαρμογής, όπως ο Tyler κι εγώ, που εργαζόμαστε εδώ στο Λος Άντζελες. Τα καθήκοντά μας περιλαμβάνουν όλα όσα κάνουν συνήθως οι παραγωγοί, όπως είναι η διαχείριση των χρονοδιαγραμμάτων και η συμμετοχή στις δοκιμές, αλλά το πιο σημαντικό από αυτά τα καθήκοντα είναι η συνεργασία με τις ομάδες ανάπτυξης, ώστε να διασφαλίζουμε ότι ακολουθούν τις βέλτιστες πρακτικές της τοπικής προσαρμογής. Με αυτόν τον τρόπο, οι συνεργάτες μας σε κάθε περιοχή μπορούν να επικεντρωθούν σε αυτό που κάνουν καλύτερα: να δημιουργούν υπέροχες εμπειρίες για την τοπική κοινότητα παικτών.

Σε γενικές γραμμές, οι περιφερειακές ομάδες τοπικής προσαρμογής μπορούν να επιλέγουν ελεύθερα πώς θα δημιουργούν και θα προσφέρουν το τοπικά προσαρμοσμένο περιεχόμενο στην περιοχή τους. Πέρα από τα θέματα ποιότητας, αυτές οι ομάδες είναι υπεύθυνες για την έγκαιρη παράδοση του πελώριου όγκου εργασίας που τους στέλνουμε από τα κεντρικά γραφεία. Για να έχετε μια ιδέα, μέσα σε έναν μήνα μπορεί να στείλουμε έως και 250.000 λέξεις το μήνα για τοπική προσαρμογή σε κείμενα εντός και εκτός του παιχνιδιού. Επιπλέον, τον ίδιο μήνα ενδέχεται να ηχογραφήσουμε εκατοντάδες νέες ατάκες και να δημιουργήσουμε τοπικά προσαρμοσμένες ηχογραφήσεις και γραφικά για τα διάφορα βίντεο που δημοσιεύουμε! Όταν περιμένουμε πιο μεγάλες ενημερώσεις, όπως την ενημέρωση για την Περίοδο Προετοιμασίας και το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, το περιεχόμενο που στέλνουμε για τοπική προσαρμογή μπορεί να αυξηθεί κατακόρυφα, καθώς πρόκειται για στιγμές του παιχνιδιού που μονοπωλούν το ενδιαφέρον των παικτών, αλλά και της ίδιας της Riot.

Επειδή οι ομάδες τοπικής προσαρμογής έχουν τον απόλυτο έλεγχο του περιεχομένου που προσφέρουν στους παίκτες της περιοχής τους, μπορούν να επιλέξουν τον καλύτερο τρόπο για να τους ενθουσιάσουν. Αυτή η προσέγγιση μάς επέτρεψε να δημιουργήσουμε μοναδικές εμπειρίες για κάθε περιοχή που ελπίζουμε ότι άρεσαν στον κόσμο, όπως είναι οι διάφορες θεότρελες ηχογραφήσεις που έχουμε κάνει όλα αυτά τα χρόνια:

ΙλλαόH

Μια ματιά στα παρασκήνια της τοπικής προσαρμογής της Ιλλαόη στα Ουγγρικά, κατά την οποία η ομάδα μας στην Ευρώπη χρησιμοποίησε ηθοποιούς από την τοπική σκηνή.

Ηχογράφηση διαλόγων Ηρώων για την κυκλοφορία του παιχνιδιού στην Ιαπωνία

Τόσα πολλά γνωστά ονόματα και πρόσωπα! Δείτε πώς η ιαπωνική ομάδα τοπικής προσαρμογής δημιούργησε την εμπειρία των διαλόγων των Ηρώων για την κυκλοφορία του League of Legends στην Ιαπωνία.

Η μετάφραση του παιχνιδιού, είτε πρόκειται για το περιεχόμενο του παιχνιδιού ή το περιεχόμενο που δημοσιεύεται online, προσφέρει στις ομάδες τοπικής προσαρμογής τη δυνατότητα να αποδώσουν τη μυθολογία και τους Ήρωές μας με πειστικό και ζωντανό τρόπο. Κατά τη διάρκεια αυτής της δημιουργικής διαδικασίας, οι ομάδες τοπικής προσαρμογής και οι συνεργαζόμενες μας ομάδες μεταφραστών και επιμελητών, μπορούν να προσαρμόσουν και να τροποποιήσουν το αρχικό αγγλικό κείμενο, ώστε να έχει τον καλύτερο δυνατό αντίκτυπο στην τοπική κοινότητα. Όπως δήλωσε ένας από τους μεταφραστές μας στο γραφείο του Χονγκ Κονγκ: «Η μετάφραση έχει να κάνει περισσότερο με τη χειραγώγηση της απόστασης μεταξύ της γλώσσας προέλευσης και της γλώσσας-στόχου».

Ένα καλό παράδειγμα είναι η μετάφραση των διαλόγων της Λουξ των Στοιχείων από τα Αγγλικά στα Γερμανικά. Απ’ ότι φαίνεται, οι Moody Blues δεν είναι και πολύ δημοφιλείς στη Γερμανία! Όμως οι δημιουργικότατη Γερμανική ομάδα τοπικής προσαρμογής κατάφερε να πετύχει τον θεματικό μας στόχο με ένα απόσπασμα από ένα διάσημο ατμοσφαιρικό ποίημα της γερμανικής λογοτεχνίας: το Erlkönig (Βασιλιάς των Νεράιδων) του Γκέτε.

Λουξ των Στοιχείων

“Bleed the colors from their sight. Breathe deep the gathering gloom.”

Late Lament των Moody Blues

“Was birgst so bang du dein Gesicht?
Und bist du nicht willig, so brauch’ ich Gewalt.”

Erlkönig του Goethe 

«Γιατί κρύβεις το πρόσωπό σου, τι φοβάσαι;
Αν δεν έρθεις μόνος σου, θα σε φέρω με τη βία».

Κυριολεκτική μετάφραση από τα Γερμανικά.

Αλλά και ο Κλεντ ήταν ένας ενδιαφέροντας Ήρωας που μας δυσκόλεψε πολύ στην τοπική προσαρμογή. Είναι ένα φωνακλάδικο Γιορντλ που ξεστομίζει με λύσσα πολλές οργισμένες φράσεις που δεν βγάζουν κανένα νόημα εκτός της Βόρειας Αμερικής. Πολλές από τις φράσεις που χρησιμοποιεί είναι περιγραφικές, περισσότερο κατάλληλες για να μεταφέρουν τα συναισθήματα που νιώθει τη συγκεκριμένη στιγμή, παρά τις σκέψεις ή τις ιδέες του. Η ισπανική ομάδα τοπικής προσαρμογής στην Ευρώπη πέρασε υπέροχα ανακαλύπτοντας ισοδύναμες εκφράσεις που δεν είχαν κάποιο νόημα, αλλά ταίριαζαν με το ύφος του εκκεντρικού animation του:

Κλεντ

“Dagnabbit!”

Αγγλική λέξη στο πρωτότυπο

“¡Jodoño!”

Ανύπαρκτη λέξη στα Ισπανικά

Αυτοί οι άνθρωποι υποστηρίζουν το έργο μας και με άλλους πολύτιμους τρόπους, καθώς μας βοηθούν να καταλάβουμε ποιο περιεχόμενο έχει νόημα να αποδοθεί για την περιοχή τους—για παράδειγμα, έχει νόημα να αποδώσουμε τις θερινές εκδηλώσεις του Βόρειου ημισφαιρίου στο Νότιο ημισφαίριο, όπου επικρατεί ο χειμώνας; Μάλλον όχι. Οι ομάδες τοπικής προσαρμογής συνεργάζονται επίσης με τις ομάδες μας που ασχολούνται με την έκδοση περιεχομένου, τα νομικά θέματα, τα θέματα επωνυμίας και τη συμπεριφορά των παικτών σε κάθε περιοχή, ώστε να εντοπιστούν τυχόν νομικά προβλήματα ή περιεχόμενο που μπορεί να θεωρηθεί ιδιαίτερα ευαίσθητο στην εκάστοτε περιοχή πριν από την κυκλοφορία κάποιου προϊόντος. Για παράδειγμα, σε ορισμένες περιοχές, όπως είναι η Κίνα, η επίδειξη αιματοχυσίας είναι λίγο-πολύ ανεπίτρεπτη. Άλλες περιοχές έχουν τους δικούς τους νόμους ή ήθη κι έθιμα που επηρεάζουν το πώς πρέπει να παρουσιαστούν οι σχέσεις μεταξύ των Ηρώων, ή το κατά πόσο μπορούν να πίνουν ή να καπνίζουν. Για αυτόν το λόγο, οι ομάδες παραγωγής απευθύνονται στους ειδικούς που γνωρίζουν καλά την τοπική αγορά, ώστε να είναι κατάλληλα προετοιμασμένη για την παγκόσμια κυκλοφορία νέων χαρακτηριστικών και περιεχομένου.

Μα πώς τα διαχειρίζεστε όλα αυτά μαζί;!

 Η αλήθεια είναι ότι δεν είναι πολύ εύκολο να παρακολουθούμε όλα τα πιθανά ζητήματα που μπορεί να προκύψουν με το περιεχόμενο του League of Legends μέσω email, Slack, συναντήσεων, προσωπικών συνομιλιών, κ.λπ.. Αυτός είναι ο ρόλος του Tyler και της ομάδας μου. Πέρα από την επικοινωνία με τις ομάδες ανάπτυξης του παιχνιδιού, η ομάδα μας ασχολείται και με τη δημιουργία των εργαλείων που θα υποστηρίξουν καλύτερα τη διαδικασία τοπικής προσαρμογής. Με τα εργαλεία που έχουμε δημιουργήσει μέχρι σήμερα, καταφέραμε να περιορίσουμε τη μετάδοση περιττών πληροφοριών, βοηθήσαμε τις ομάδες τοπικής προσαρμογής να διαχειριστούν και να ιεραρχήσουν τις εργασίες τους, είτε πρόκειται για τοπική προσαρμογή είτε για δοκιμές, και να «μεταφέρουμε» μεγάλους όγκους περιεχομένου online.

Επειδή έχουμε τις «στενότερες» σχέσεις με τις ομάδες ανάπτυξης, αναλαμβάνουμε επίσης τον συντονισμό των ομάδων παραγωγής και των ομάδων τοπικών προσαρμογής κάθε περιοχής για να ελέγξουμε την ποιότητα της διεθνοποίησης και της τοπικής προσαρμογής για όλο το περιεχόμενο που προσθέτουμε στο LoL. Παρόλο που ο Tyler γνωρίζει αρκετά καλά Ιαπωνικά και εγώ τα κουτσοκαταφέρνω με τα Ισπανικά, δεν μπορούμε να πούμε ότι κατέχουμε όλες τις γλώσσες που υποστηρίζει η Riot – ευτυχώς, όμως, έχουμε τους κατάλληλους συνεργάτες!

Κέιν, ο Κυνηγός του Ντους

Ο ποιοτικός έλεγχος της τοπικής προσαρμογής (LQA) γίνεται από μια διεθνή ομάδα δοκιμαστών με έδρα το Μόντρεαλ. Τα μέλη αυτής της ομάδας δεν γνωρίζουν μόνο άριστα τη μητρική τους γλώσσα, αλλά διαθέτουν επίσης τις αναλυτικές δεξιότητες και τον… επαγγελματικό αρνητισμό που απαιτεί ο επιτυχημένος ποιοτικός έλεγχος. Αυτή η ομάδα συνεργάζεται στενά με την αντίστοιχη ομάδα της Riot σε κάθε περιοχή, καθώς και με την ομάδα δοκιμών λειτουργικότητας (η οποία βρίσκεται επίσης στο Μόντρεαλ) για την ανίχνευση πιθανών χαρακτηριστικών, την κατάρτιση προγραμμάτων δοκιμών και την εύρεση τυχόν σφαλμάτων και ζητημάτων ποιότητας τοπικής προσαρμογής πριν από την κυκλοφορία του περιεχομένου.

Παρά τον επαγγελματισμό των ταλαντούχων δοκιμαστών μας, πάντα υπάρχει η πιθανότητα να περάσει από τη διαδικασία ελέγχου κάποιο σφάλμα που δεν γίνεται αντιληπτό για τον άλφα ή βήτα λόγο. Μερικές φορές, οι μεταφραστές θα επιλέξουν μια ονομασία για κάποιο προϊόν που ενδέχεται να μην είναι απόλυτα σωστή γραμματικά, αλλά να εξυπηρετεί καλύτερα το αφήγημά τους. Αυτές οι περιπτώσεις μοιάζουν κάπως με λογοπαίγνια, όπως ήταν η Πεντακέιλ και ο Παγκ’μο. Το θέμα είναι ότι μπορεί να δημιουργηθεί πρόβλημα όταν οι μεταφραστές και οι δοκιμαστές δεν συνεννοούνται σωστά, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να καταλάβουν πότε πρόκειται για «ποιητική αδεία» και πότε για πραγματικό λάθος.

Ένα εκπληκτικό παράδειγμα είναι αυτό που συνέβη πρόσφατα στη Ρωσία με την αμφίεση Κυνηγός Ψυχών Κέιν. Αρχικά, είχαμε επιλέξει την ονομασία «Κλέφτης Ψυχών Κέιν» για αυτή την αμφίεση. Όταν αλλάξαμε την ονομασία από Κλέφτης Ψυχών σε Κυνηγός Ψυχών, έπρεπε να μεταφραστεί ξανά σε όλες τις γλώσσες. Και κάπου εδώ θόλωσαν τα νερά. Ο Ρώσος μεταφραστής είδε ότι το «κλέφτης» είχε αλλάξει σε «κυνηγός» και άλλαξε μόνο εκείνο το κομμάτι της ονομασίας. Όμως, στα Ρωσικά, ο τρόπος με τον οποίο κλίνεται μια λέξη μπορεί να αλλάξει εξολοκλήρου το νόημά της, ανάλογα με τη λέξη που ακολουθεί. Οι υπεύθυνοι ποιοτικού ελέγχου νόμιζαν ότι οι μεταφραστές είχαν μεταφράσει επίτηδες με αυτόν τον τρόπο τη λέξη «Ψυχή», για να μιμηθούν τον προηγούμενο τρόπο γραφής, με αποτέλεσμα να μην επισημάνουν αυτό το ορθογραφικό λάθος. Όμως, επειδή είχε αλλάξει μόνο η λέξη «Κλέφτης» σε «Κυνηγός», χωρίς να αλλάξει η κλίση της λέξης «Ψυχή», ο μεταφραστής είχε γράψει άθελά του τη φράση Охотник на Душ, και κάπως έτσι γεννήθηκε ο πρώτος μας «Κυνηγός Ντους».

Όταν ανακαλύψαμε το πρόβλημα είχε έρθει πια η ώρα για την κυκλοφορία της ενημέρωσης, άρα δεν υπήρχε τρόπος για να το διορθώσει η ομάδα στη Ρωσία πριν από την κυκλοφορία του περιεχομένου. Ωστόσο, η επικοινωνία με τους παίκτες είναι πολύ σημαντική για εμάς και θέλαμε να το αποδείξουμε για ακόμη μια φορά. Έτσι, η ομάδα της Ρωσίας παραδέχτηκε το λάθος της και διοργάνωσε έναν διαγωνισμό meme με τον Κέιν Κυνηγό του Ντους με έπαθλο τον Κέιν και τη νέα του… πεντακάθαρη αμφίεση. Το λάθος διορθώθηκε αργότερα, φυσικά. Αυτό ήταν το αγαπημένο μου meme από τον διαγωνισμό!

Με το βλέμμα στο μέλλον

Ελπίζουμε ότι βρήκατε διασκεδαστική αυτή την εμπειρία, όπως και τις, εμ, πιο συνειδητές προσπάθειές μας. Η αλήθεια είναι, πάντως, ότι εμείς απολαμβάνουμε πολύ να προσαρμόζουμε το αγαπημένο σας περιεχόμενο! Σας ευχαριστούμε που αφιερώσατε λίγο χρόνο για να μάθετε μερικά πράγματα για τη δουλειά που κάνει το τμήμα μας και, αν δεν τα πούμε στα σχόλια του άρθρου, σίγουρα θα συναντηθούμε στο Φαράγγι των Επικαλεστών!                                          

Keyifli Oyunlar!